
Sekretáriu Estadu Peska (SEP) Domingos da Conceição dos Santos dehan, SEP seidauk iha portu ida apropriadu ba peska nian, atu halo kontrolu ba ikan sira ne’ebé peskadór sira kaer iha tasi.
“Ita seidauk iha portu ida ba peska nian atu nune’e ita bele halo kontrolu ba ikan sira ne’ebé ita bele kaer no ikan sira ne’ebé mak ita labele kaer,” dehan SEP Santos, iha nia servisu fatin, Comoro, Díli.
Nia hatutan, esperiénsia tinan hirak liuba, ikan sira ne’ebé mak bandu labele kaer, maibé peskadór sira kaer hotu, ne’e akontese tanba seidauk halo kontrolu.
“Esperénsia tinan hirak liuba, ikan sira ne’ebé ita bandu atu peskadór sira labele kaer, maibé sira kaer hotu no sira mós estraga hotu ahu ruin sira ne’ebé mak di’ak liu iha mundu no sira estraga ikan sira ho bonba, tanba ne’e mak ita tenta atu ida ne’e labele akontese tan,” nia esplika
Iha sorin seluk, Akademista Natulino Mendonça husi Departamentu Paska Siénsia Marinha, Fakuldade Agrikultura-UNTL hateten, tuir loos tempu ona atu governu tau matan ba problema sira hanesan ne’e, maibé governu seidauk tau preoridade ba área peska iha Timor-Leste.
“Presiza duni governu tau atensaun ba problema sira ne’ebé mak peska enfrenta, tanba peska ne’e mak buat ne’ebé importante tebes, tanba ne’e governu tenki haree ba preokupasaun ne’e,” nia dehan.
Nia hatutan, ikan sira ne’ebé mak agora sirkula hela iha Timor-Leste ne’e maioria ikan sira ne’ebé mai husi estranjeiru, tuir loos tenke para ona ho ikan esportasaun sira-ne’e.
“Agora dadaun ita haree, ikan esportasaun husi nasaun seluk mak domina hela iha ita-nia rain, tuir loloos la presiza ona ikan esportasaun sira, tanba ita mos iha tasi, iha ikan, tanba sa mak ita la kail rasik ita-nia ikan, maibé tenke halo esportasaun husi rai-liur,” nia afirma.
Nia salienta, Timor-Leste seidauk iha indústria ikan, tanba ne’e labele halo buat ida, peskadór sira tun tasi mós sei tradisional hela, ida-ne’e mak problema.