- Publika iha: 13 Setembro 2024
Diretór Servisu Saúde Munisipiu Ainaro, dr. Benedito Mendonça dos Santos hateten, sentru saúde Munisípiu Ainaro rejistu moras oin ualu sa’e aas durante fulan lima, hahú husi fulan Janeiru to’o Maiu.
Nia dehan, moras oin ualu ne’ebé sa’e makaas iha munisipiu Ainaro ne’e mak hanesan, ISPA, Diarea, Nemonia, Moras Kulit, Nemonia 2, Tbc, Asidente Tráfiku, Diarea Disentre, moras hirak ne’e mak rejistu aas iha Ainaro.
“Ami iha Ainaro moras oin ualu ne’e (8) mak agora rejistu makas mak hanesanpasiente ISPA hamtuk 8.632, pasiente Diarea hamutuk 1.261, pasiente Nemonia hamutuk 562, pasiente moras kulit hamutuk 181, Nemonia 2 hamutuk 105, pasiente TBC hamutuk 68, pasiente husi Asidente Tráfiku hamutuk 45, pasiente Diarea Disentre hamutuk 17,” Diretór hato’o lia hirak ne’e liuhusi via-telefone.
Nia esplika, moras hirak ne’e sae makas, impaktu husi kondisaun klima, tanba Ainaro ne’e tempu udan komunidade sira ne’ebé konsumu bee ne’ebé la moos, no tempu bain-loron rai rahun makas, depois Ainaro ne’e tempu malirin, entaun moras sira-ne’e fasil atu kona.
“Komunidade sira hela iha Munisípiu Ainaro ne’e maioria tein uza ai-maran, entaun liuhusi ai-suar mós fó impaktu ba ita atu kona moras ne’e lalais, iha parte seluk komunidade sira hela iha ne’e barak mak moris ho agrikultór, tanba ne’e ema barak mak atu halo servisu ne’e tenki fuma sigarru, se la fuma entaun servisu la halo,” nia haktuir.
Iha sorin seluk reprezentante Prezidenti Autoridade Munisípiu Ainaro Ruivo Barros Magno hateten, Munisípiu Ainaro morassae makas ne’e, tanba kondisaun klima mak halo, tanba ne'e presiza kuidadu aan husi moras sira-ne’e, liuliu labarik sira.
"Moras sae makaas, tanba ita haree ba klima entaun lori moras oioin mai hanesan, isin manas, me'ar, inus metin, ulun moras, ida-ne’e ema dehan moras baibain ema boot mós enfrenta hela ba moras sira-ne’e, moras ne’e mosu tuir klima ne’e akontese iha ita-nia rai,” nia dehan.
Nia hatutan, di'ak liu mak kuidadu aan, atu moras ne'e labele kona, liuliu moras sira ne’ebé hadaet husi ema idaba ema seluk ne’e, tenki kuidadu, tanba moras sira hadaet husi ema ida ba ema seluk ne’e perigu tebes.
Nia mós ba, inan-aman sira tenke kuidadu oan sira-nia saúde,bainhira oan sira atu han tenke fase liman no inan-aman sira labele husik oan sira halimar rai rahun, bainhira sai ba li'ur tenke uza kamiza ba sira labele husik isin tanan de'it mak sai ba li'ur hodi halimar, ida-ne'e la di'ak.