Sexta, Maio 03, 2024
Total visitors: 766366

Deputadu Pedro da Costa Martires husu ba Governu atu uja dividas publiku ho objetivu ne’ebe loloos.Organizasaun La’o Hamutuk sujere ba Parlamentu Nasional atu analiza didiak iha debate Orsamentu Jeral du Estadu 2013 ne’e antes aprova, atu nune’e bele evita risku ba dividas publiku.

“Durante 2012,Timor-Leste asina ona kontratu ho ajensia Japaun,JICA ho tokon $68.7 no tokon $40 ho Banku Dezenvolvimentu Aziatiku (ADB) atu halo konstrusaun ba estrada Dili-Baucau no konstrusaun estrada Tibar-Ermera entre 2012 to’o 2016. OJE 2012 espesifika deit atu halo imprestimu labele liu tokon $43.1 iha 2012 no labele liu tokon $160 durante periodu tinan 40. Maske asina kontratu iha tinan 2012 maibe la konsege implementa projetu,”dehan Juvinal Dias, Peskizador La’o Hamutuk (LH), iha Bebora, Dili, (01/02).
Peskizador Dias hatutan, divida publika ne’ebe planeia iha 2012 roll over deit ba orsamentu 2013, no aumenta deit tokon $0.5  ba konstrusaun no supervisaun estrada Manatutu –Natarbora no estrada Ainaro-Casa. Nune’e, total imprestimus iha tinan 2013 labele liu tokon $43.6 no labele liu tokon $223.5 durante periodu 40.

Tanba ne’e La’o Hamutuk sujere ba Parlamentu Nasional tenke halo analiza risku ba divida publiku ho didiak iha Orsamentu Jeral do Estadu 2013, atu nune’e labele fo todan ba jerasaun future sira.

Hatan ba perokupasaun ne’e, Deputadu Pedro da Costa sublina katak,konaba dividas Parlamentu mos preokupa tanba ne’e sira fanun nafatin Governua atu uja dividas sira ho objetivu lolos.
“Ita parlamentu nasional aprova dividas tanba atu investe ba infrastruturas bazikas,halo etradas 43,8 milioens agora aprova tiha ona,” Deputadu da Costa dehan.

Deputadu ne’e husu ba Parlamentu nasional inklui sosiedade sivil tenki halo fiskaliza nafatin.
“Ita iha dividas 43.8 miloens ba halo estradas iha Dili Aileu,Ainaro,Aitutu ba to’o Same,konforme ami nia fiskalijasaun sei la uja fundu ne’e ba aktividade seluk,”deputadu da Costa hato’o.

Da Costa dehan,iha orsamentu emprestimu nebe mak Governu empresta ajensia Internasional sira nian atu halo konstrusaun ba estarada iha distritu 13 la to’o tanba ne’e sei aumenta tan.
“Sira tau ne’e mak hau hanesan ohin dehan ne’e primeira faze 10 miloens,ita mos balun tau hotu ADB nian iha ne’eba,ne’ebe la’os emprestimu ne’e deit,”

Deputadu bankada CNRT ne’e hateten,autorija halo emprestimu tanba imprestimu nia funan kikoan liu ba ita nia osan nebe rai iha banku Nova Yorke nia funan as.

“Aban bainrua projetu sira ne’e  ir abel selu ita nia funan nebe ke ita hasai husi iha Nova Yorke ne’e,”deputadu da Costa hato’o.

Iha sorin seluk Deputadu Estanislao da Silva katak,preokupasaun Lao Hamutuk ne’e diak tanba wainhira atu halo dividas tenki halo analiza ida.

“Agora preokupasaun bo’ot nebe mak agora dadauk ami iha  mak ne’e,Governu iha tinan kotuk deve 43 miloens dolares la konsege gasta,ida ne’e problema bo’ot,”

Deputadu da Silva hateten,$43 miloens la konsege gasta tanba planeamentu Governu nian mak la diak.
“Bainhira ita deve osan ne’e ba halo saida,la’os  ir abe tiha osan la konsege gasta,ne’e mak sala bo’ot,” Deputadu ne’e tenik.

Deputadu bankada Fretilin ne’e hateten,sira sei hare halo analisa didiak ba orsamentu jeral du estadu atu nune’e labele hamosu dividas barak nebe mosu la iha intensaun.