- Publika iha: 04 Outubro 2013
Organizasaun Naun Governamental (ONG) Nasional Judicial System Monitoring Program (JSMP) halo’o treinamentu konaba justisa justu ho topiku “Justisa ba ema hotu no Papel Parlementu Nasional” nebe sei realize iha Distritu Oe-cusse 13/9/2013.
Tuir Director Ezekutivu JSMP, Luis De Oliviera Sampai, hateten, relasiona ho peskiza nebe maka JSMP halo komunidade barak seidauk iha kunhesementu ba konaba papel Parlamentu Nasional.
“Tanba ami identifika iha tinan hirak ba kotuk no to’o oras ne’e, komunidade balun nebe maka kuandu iha problem sira laos ba polisia maibe sira ba fali parlamentu, tanba sira nia hanoin parlamentu maka atu rezolve sira nia problema,” dehan Director Sampaio, iha nia knar fatin foin lalais.
Nia mos hatutan katak, iha treinamentu ne’e JSMP atu halao mos sei fahe kunhesementu konaba papel Ministeriu Publiku, no oinsa kazu ida nia prosesu to’o tama iha tribunal.
“Tribunal nia servisu ne’e saida, no ministeriu publiku ne’e funsaun ne’e saida, atu nune’e wainhira sira hasoru problema, sira bele kanaliza sira nia problema ne’e tuir kompetensia orgaun idak-idak ninian” dehan Director Sampaio.
Nia mos informa tan katak, no konaba tema Justisa Justu JSMP sei informa oinsa prosesu atu bele hetan justisa justu no sistema ne’e oinsa.
“Konaba asuntu ne’e importante atu komunidade sira hatene, atu nune’e sira kuandu iha kazu karik sira hatene no laos hanesan fali buat foun, no wainhira ses husi prosesu sira ne’e sira bele kestiona fali,” dehan Director ne’e.
Entretantu Deputadu Mateus De Jesus mos rekunhese katak iha komunidade barak mak seidauk iha duni kunhesimentu klean konaba ida ne’e, tanba ne’e nia parte apoiu tebes inisiativa ne’e.
“Ne’e diak tebes, iha area rurais sira ne’e barak maka seiduk komprende konaba oinsa bele asesu ba justisa, no knar lolos parlamentu sira nian,” dehan Deputadu Mateus De Jesus, iha PN.
Nia informa sei bele aktividade ne’e mos halo’o iha Dili tanba dala ruma sira nebe maka hela iha cidade mos lahatene konaba asuntu sira hanesan ne’e.
Iha lidun seluk, EstudanteJohn Martins hateten, aktividade ne’e persija duni tanba dala ruma kazu sira nebe maka tama iha Ministeriu Publiku ne’e, nia prosesu kleur tebes atu to’o iha tribunal, tanba ne’e liu husi programa ne’e, ema bele hatene lolos justisa nia sistema no prosesu ne’e lao oinsa.