Quinta, Maio 02, 2024
Total visitors: 766366

Ministra Saúde, Elia dos Reis Amaral hateten sistema orsamentu retifikativu foin loke iha fulan Setembru kotuk, tanba ne’e prosesu realizasaun kontratu ho kompañia ne’ebé hetan fiar sei hala’o iha tempu badak atu bele hahú kompras ba medikamentu no produtu médika sira hodi bele responde ba nesesidade, liu-liu preokupasaun pasiente sira-nian kona-ba aimoruk laiha.

Ministra Saúde, Elia dos Reis Amaral hateten sistema orsamentu retifikativu foin loke iha fulan Setembru kotuk, tanba ne’e prosesu realizasaun kontratu ho kompañia ne’ebé hetan fiar sei hala’o iha tempu badak.

Nia dehan liuhusi despaxu númeru 11/MS/IX/2023, Ministériu Saúde halo ajudika direita ba kompañia Sali-Magu Unipessoal, Lda atu sosa medikamentu, tanba kompaña refere kumpri ona regras aprovizionamentu no iha lisensa ba importasaun produtu médika.

“Stok out nestemomentu 33% items husi 452 items, ne’e sufisiente hela atu fó atendimentu ba nesesidade ne’ebé iha. Aumesmu tempu kompaña refere ita espera aimoruk sei to’o iha fulan Novembru nia laran, liu-liu ba kompra urjente nian,” nia hateten hafoin partisipa enkontru Konsellu-Ministru iha Palácio do Governo, Díli.

Nia hateten iha kontainer balun ne’ebé tama ona, liu-liu aihan suplementu nutritivu ba inan isin-rua sira, aimoruk aumenta ran nian. Maibé aimoruk item barak mak sei tama iha fulan Novembru no Dezembru tinan 2023.

Entretantu, Membru Komisaun F asuntu Saúde, Seguransa Sosial no Igualdade, Deputada Luisa Taeki hateten aimoruk laiha ne’e problema klásiku ne’ebé kada semana sira hakilar iha plenaria parlamentu nasionál, ne’ebé seidauk hetan nia fuku loloos ba problema ne’e.

“Aimoruk ne’e baibain ita ko’alia iha parlamentu kada segunda no tersa feira, ita hakilar beibeik, tanba sa mak aimoruk laiha. Iha tinan 2023, Parlamentu aprova osan millaun $7 no iha orsamentu retifikativu aumenta tan osan millaun $6 hodi tau atensaun ba aimoruk sira, liu-liu aimoruk espesialidade sira-nian,” nia hateten.

Nia hateten orsamentu iha, problema iha jestaun aprovizionamentu SAMES ka INFPM nian tenke hadia atu bele halo akizasaun ne’ebé di’ak ho tempu ne’ebé oportunu atu asegura kualker tempu aimoruk sempre disponivel iha fasilidade saúde sira hodi atende pasiente sira.

Iha parte seluk, Komunidade Carlito da Costa husu governu da-sia atu kumpri nia promesa rezolve problema medikamentu no produtu médika iha loron 120 nia laran, tanba iha konstitusaun RDTL artigu 57 garantia asisténsia saúde ida ne’ebé seguru no gratuita ba sidadaun sira, maibé durante ne’e sidadaun sira hasai osan husi bolsu sosa medikamentu.

“Fiar katak governu da-sia ida-ne’e sei tau atensaun másimu liga ho promesa ne’ebé sira halo 120 dias nian ne’e, tanba dadaun iha buat balun hanesan iha sentru Vera Cruz, material balun liga ho saúde nian laiha entau família pasiente sira tenke ba sosa kompleta buat balun ne’ebé liga ho rekejitu husi pesoal saude sira lu-liu buat balun ne’ebé liga ho hasai ran nian reajente nian,” nai hateten.

Nia hateten governu presiza halo investimentu ba aimoruk no ekipamentu médika sira ne’ebé liga direita ba ema nia saúde atu laiha tan sidadaun ida falta aimoruk no mate tanba laiha aimoruk.