- Publika iha: 07 Outubro 2015
Diretora Ezekutivu organizasaun Asistensia Legal ba Feto no Labarik (ALFeLa), Merita Correia, hateten AlFeLa konsege fo asitensia legal ba vitimas Violensia Bazeia ba Jeneru (VBJ) durante tinan 2014 nian laran hamutuk nain 513.
Nia dehan, komunidade barak mak iha ona konesementu kona ba lei violensia domestika, entaun kazu VBJ kada tinan sempre registu aas.
“Kada tinan kazu aumenta, iha tinan 2014 ami fo asistensia legal ba vitima nain 513 kompara ho tinan 2013 nain 341, iha 2012 iha nain 216,” Diretora Correia informa, hafoin lansa relatoriu annual iha salaun ALFeLa Vila Verde, Dili.
Husi kazu VBJ ne’ebe AlFeLa registu, nia dehan, maioria kazu violensia domestika, asaltu seksual (insestu), e husi numeru ida ne’e, seidauk hetan desizaun final husi tribunal, tanba barak sei prosesu iha Ministerio Publiku no maioria pendente inklui balun taka ona.
Nia hatutan, ALFeLa nia prezensa bazeia ba artigu 25 Lei Kontra Violensia Domestika (LKVD), katak vitima iha direitu atu hetan asistensia husi advogado, e tanba ne’e ALFeLa eziste hodi fo motivazaun no haforsa feto sira hodi lori problma ne’ebe sira hasoru ba justisa formal.
Nia hateten, bazeia ba relatorio ALFeLa nian ne’ebe hatudu, katak hahu tinan 2005 to’o 2014, konsege fo ona asistensia legal ba feto no labarik hamutuk nain 2068.
Entretantu Prezidente Board ALFeLa, Silverio Pinto Baptista, fo agradese ba prestasaun servisus ne’ebe ekipa ALFeLa hatudu, no husu atu kontinua servisu maka’as hodi uta ba feto no labarik sira hodi hetan justisa liu husi dalan formal.
“Asistensia Legal ba feto no labarik (ALFeLa) nia prezensa iha kontestu kontrusaun estado atu reforsa sistema justisa iha ita nia rai, liu-liu direitu feto no labarik ba justisa formal,” nia hateten.
Iha parte seluk, Komisaria Komisaun Nasional Direitu Labarik (KNDL), Maria Barreto, rekonese ida ne’e, tanba realidade krime violensia bazeia ba jeneru akontese barak iha sosiedade.
“Hau aseita ho relatorio ALFeLa nian, katak los duni kazu krime violasaun seksual ba feto aas,” nia hateten.
Tanba ne’e, nia dehan, sira sei esforsu atu kontinua halo advokasia ba iha instituisaun relevantes hotu hodi refleta situasaun ida ne’e no foti asaun ruma hodi asegura justisa ne’ebe los no justu ba iha vitimas, tanba dala barak vitima sira lahetan justisa ne’ebe justu.