Timoroan ne’ebe iha 1999 desidi ba hela iha Indonesia nudar refujiadu ka hanesan tuir mai sidadaun rai Indonesian nian sei iha nafatin direitu nudar Timorona atu fila fali mai Timor-Leste no moris nudar sidadaun Timoroan tanba ida ne’e sira nia direitu konstiusional.
Relasiona ho estudante sira ne’ebe atu tama ba iha Universidade Nasional Timor Loro Sa’e (UNTL) iha tinan akademiku 2012, estudante foun sira senti prontu ona atu tuir prosesu aprendisazen ho lian Portugues tamba durante ne’e sira tuir ona prosesu aprendisazen ho lian Portugues husi ensino baziko to’o ensino secundario.
Membru Parlamentu Nasional husi bankada Klibur Oan Timor As’wain (KOTA), Deputado Manuel Tilman la konkorda wainhira sidadaun tenke vota iha sira nia distritu idak–idak tanba kondiasaun ne’e mos bele halo sidadaun ida lakon nia direitu atu vota.
Governu Timor-Leste foti kompromiso atu la tolera kompanhias ne’e involve labarik ho idade minoridade (18 anos ba kraik) atu halao servisu ne’ebe kategoria perigozu hanesan faan sasan iha tempu kalan no mos avizu katak sei foti aksaun ruma hasoru kompanhias ne’e ka ema invididual tanba ida ne’e reprezenta violasaun ba direitus umanus labarik sira nian.