Koordenadór Nasionál Rede ba Rai, Pedrito Vieira hateten, dialogu ne’e hanesan meu ida atu fó espasu ba komunidade, ne’ebé enfrenta hela disputa rai ho estadu atu hato’o sira-nia preokupasaun direta ho governu no hamutuk buka solusaun ne’ebé justu.

Koordenadór Nasionál Rede ba Rai, Pedrito Vieira hateten, dialogu ne’e hanesan meu ida atu fó espasu ba komunidade, ne’ebé enfrenta hela disputa rai ho estadu atu hato’o sira-nia preokupasaun direta ho governu no hamutuk buka solusaun ne’ebé justu.

Nia salienta komunidade ne’e husi munisípiu Aileu, ne’ebé afeta husi planu dezenvolvimentu sidade universitáriu, komunidade afetadu projetu Aeroportu Internasional Presidente Nicolau Lobato iha Díli, no komunidade husi Rejiaun Espesial Oe-cusse Ambeno (RAEOA), ne’ebé governu foti sira-nia rai halo estrada, eletrisidade no aeroportu.

“Asuntu sira ne’e sériu no problema nasionál, ne’ebé ita-nia komunidade hasoru iha sira-nia moris. Tempu kleur sira buka dalan hasoru lider no na’in ulun sira ne’ebé responsável ba estadu ne’e, maibé dalan la hetan tanba sira kbi’it laek. Entau sira husu ajuda Rede ba Rai atu fasilita sira hasoru lider sira hanesan prezidente no ministru justisa atu hato’o sira-nia preokupasaun,” nia hateten iha Hotel Timor, Dili.

Nia dehan sira-nia observasaun durante ne’e haree komunidade terus kleur ona no sira hetan ameasa no presaun husi autoridade sira, maibé lamenta ukun na’in sira la marka prezensa iha dialogu nasionál ne’e.

Nia hateten sira sei firme nafatin atu defende komunidade nia direitu, liu-liu sira iha munisípiu Aileu, RAEOA, Metinaro-Díli no fatin seluk ne’ebé sira halo akompañamentu.

Nia informa iha RAEOA família afetadu kuaze 100 resin, projetu Timor Gap nian iha Metinaro família afetadu kuaze 50 resin no projetu aeroportu nian iha família 150 resin.

Entretantu, Portavós komunidade afetadu, husi RAEOA, Agostinho da Costa hateten projetu ZEESM, liu-liu projetu estrada, eletrisidade no aeroportu tinan 8 ona, maibé governu seidauk fó sira-nia direitu indeminizasaun ne’ebé justu.

“Ami husu ba governu iha fatin ida ne’e lalais halo dekretu lei ba ami RAEOA atu bele fó indeminizasaun ida ne’ebé justu ba povu,” nia hateten.

Nia hateten komunidade ne’ebé enfrenta problema husi suku Lifau, Lalisuc, Costa, Cunha no Bobo-casse.

Iha parte seluk afetadu husi projetu sidade universitáriu iha munisípiu Aileu, Januario Fátima hateten sira la impede planu no programa governu nian atu halo dezenvolvimentu iha rai laran, maibé tenke konsidera mós sira nu’udar na’in ba rai, ne’ebé estadu atu foti hodi halo dezenvolvimentu.

“Atu instala projetu sira hanesan ne’e iha munisípiu karik konsidera ami hanesan na’in ba rai. Tenke kria dialogu ne’ebé di’ak atu hetan solusaun ba disputa rai, durante ne’e ami rasik sente hanesan vitima tanba nunka konsidera ami hanesan nain ba rai,” nia hateten.