- Publika iha: 07 Setembro 2023
Diretór Servisu Munisipal Planeamentu Integradu no Dezenvolvimentu, iha Munisípiu Manatuto, António Soares da Cunha rekoñese konstrusaun postu saúde tolu hahu iha tinan 2019, seiduak entrega, tanba obra seidauk kompletu atu bele utiliza fo atendimentu saúde ba komunidade.
Nia dehan postu tolu ne’e postu saúde Fatumakerek iha suku Fatumakerek postu administrativu Laklubar, postu saúde Funar no postu saúde Aimetalaran suku Sikone Diloli postu administrativu Barique.
“Iha buat lubun ida ne’ebé difikulta ita atu ezekuta. Ida mak mudansa klimátika no distánsia, hanesan ita akompaña postu saúde iha Fatumaquerek to’o agora dalan tama husi Laklubar labele tenke liuhusi Turiskai mak mai. Entaun projetu ne’e kuaze tinan 2019 to’o agora seidauk entrega, tanba dalan labele ba,” nia hateten iha Delta Nova Comoro, Díli.
Nia hateten postu saúde Fatumaquerek, sira garantia entrega iha fulan Setembru laran ne’e, tanba konstrusaun fisiku remata ona, hein de’it kompleta kama, bee moos no ekipamentu seluk ba atendimentu saúde. Ba postu saúde Aimetalaran no Postu saúde funar konstrusaun sei la’o hela.
Nia hatutan komunidade iha suku Fatumaquerek eziji aselera postu saúde no residénsia médika no profesionál saúde sira hela hodi fó atendimentu saúde ba komunidade, tanba durante ne’e sira tenke hulan pasiente la’o ain oras 8 to’o postu saúde Laklubar no ba fali iha postu administrativu Turiskai, Munisípiu Manufahi.
“Ami mós seidauk hatene osan ne’e Agensia Dezenvolvimentu Nasionál (ADN) haruka ba Munisípiu halo pagamentu ka kompaña sira tenke halo pedidu pagamentu mai AND, tanba projetu sira iha tinan 2019, mai kraik ne’e fonte orsamentu la’ós iha munisípiu,” nia hateten.
Nia haktuir projetu sira Porgrama Dezenvolvimentu Integradu Munisipál (PDIM) ne’e durasaun obra fulan tolu to’o fulan neen, maibé kondisaun natureza ne’ebé kompaña hasoru iha tereinu hanesan materiál sira -ne’e lalin de’it ho kuda, entaun bele halo estensaun.
Iha parte seluk, Ministru Administrasaun Estatal (MAE), Tomás do Rosário Cabral husu ba administradór no tékniku sira iha munisípiu atu identifika projetu sira ne’ebé seidauk hotu aselera halo hotu no sira ne’ebé hotu ona tenke halo pedidu pagamentu, nune’e bele uza fatin sira ne’e ba tratamentu saúde.
Nia hateten problema ne’e la’ós orsamentu, maibé komunikasaun mak laiha tanba projetu konstrusaun postu saúde Fatumaquerek ne’e konstrusaun remata ona no buat hotu kompletu ona seidauk entrega razaun pagamentu seidauk.
“Ohin bolu sira mai atu husu sira ba halo identifikasaun no buka ema sira ne’ebé uluk servisu halo relatóriu selu. Sira ne’ebé konstrusaun seidauk remata haruka sira halo remata para selu atu ita uza sasan sira-ne’e,” nia hateten.
Nia hateten situasaun ne’e akontese, tanba problema komunikasaun no tékniku sira iha munisípiu mós la halo konrolu ba servisu sira-ne’e.
Nia hatutan kuaze iha porjetu 10 mak husi kedas tinan 2016, balun hotu ona seidauk entrega tanba pagamentu seidauk kompletu, balun fali hotu ona no utiliza ona pagamentu seidauk kompletu no balun mós konstrusaun sei la’o hela.