Xefe departamentu Psikiatria, iha Hospital Nacional Guido Valadares (HNGV), iha Díli, Doutór Boaventura José da Costa informa iha premeiru trimestre tinan 2023, sentru acute care simu pasiente tenta oho aan hamutuk na’in-hitu, ne’ebé presiza halo internamentu atu hetan atendimentu psikoterapia tanba hetan depresaun grave bele tenta oho aan ba dalarua.

Xefe departamentu Psikiatria, iha Hospital Nacional Guido Valadares (HNGV), iha Díli, Doutór Boaventura José da Costa informa iha premeiru trimestre tinan 2023, sentru acute care simu pasiente tenta oho aan hamutuk na’in-hitu.

Nia dehan kazu tenta oho aan pre-dominante husi feto ho idade joven tanba enfrenta problema pesoalidade, família no sosiál barak, ne’ebé fó presaun makas ba sira.

“Iha internamentu ami fó baixa pasiente hamutuk na’in 69, husi kazu sira-ne’e pre-domina husi pasiente sira ne’ebé ita bele dehan moras mentál ho diagnose skizofrenia, tuir fali depresaun no kazu tenta oho aan ne’ebé durante ne’e sa’e hela de’it,” nia hateten iha servisu fatin Bidau, Díli.

Nia hateten tratamentu ba kazu tenta oho aan ne’e másimu baixa loron 14 atu psikologu no psikiatria sira fó konseling. No iha probema fíziku ruma mak halo interkonsulta ho departamentu interna atu halo intervensaun.

Nai hatutan husi kazu ne’ebé tama barak liu kauza husi problema família uma laran no meiu ne’ebé sira uza mak tara aan no hemu aimoruk venenu.

Nia rekoñese sira enfrenta meiu medikamentu items balun, maibé dadaun ne’e iha aimoruk ne’ebé sufisiente hela atu substitui items balun ne’ebé laiha.

Iha parte seluk, Diretór Ezekutivu Servisu Autonomia Medikamentu no Ekipamentu Saúde (SAMES), Santana Martins hateten tinan 2023, laiha alokasaun orsamentu ne’ebé espesífiku atu kompra medikamentu ba saúde mentál nian hanesan tinan 2022.

“Tinan ida-ne’e orsamentu ne’ebé aloka espesífiku atu kompra medikamentu ba saúde mentál la aprova, entaun ami utiliza hamutuk ho Orsamentu Jerál Estadu ne’ebé aloka hodi kompra tanba ne’e bele sosa de’it 10 até 15% husi nesesidade ne’ebé iha la sosa hotu 100%,” nia hateten.

Nia hateten Orsamentu Jerál Estadu tinan 2023, ne’ebé SAMES simu ho montante millaun 5.2 dolares amerikanu de’it tanba ne’e aimoruk ne’ebé kompra mós ho kuantidade ki’ik labele asegura to’o tinan tomak.