Moras Matan Mean Rejista Aas Iha Sentru Matan

Médiku Espesialista Matan, iha Sentru Nasionál Matan, Díli, Doutora Julia Rosalina Cesar Magno hateten iha fulan fevereiru nia laran, sira rejista pasiente ho problema konjungtivitis ka matan mean hamutuk 260 resin, númeru ne’e aas.

Nia salienta moras konjungtivitis ne’e infesaun ne’ebé halo matan bubu, mean no moras, maibé la komplikasaun seluk ne’ebé afeta sira nia vizaun. Moras ida-ne’e bele kauza husi alerjia, bakteria no virus no kazu ne’ebé sira atende barak liu kauza husi bakteria no virus.

“Hakarak hato’o ba ita-nia komunidade, kuandu iha matan mean di’ak liu buka médiku sira atu hetan tratamentu. Labele naran sosa aimoru no uza aimoruk sein ezaminasaun husi médiku sira,” nia hateten iha servisu fatin Bidau, Díli.

Nia dehan moras matan mean ne’e hada’et husi ema ida ba fali ema ida, liuhusi prátika sira ne’ebé la ijiene hanesan ema moras matan mean uza liman deut matan depois lima ne’e kaer fali ba buat seluk, liu-liu odamatan no ema seluk mai kaer odamatan ne’e lima kose fali ba matan bele hetan infesaun mós tanba ne’e dalabarak iha família ida hetan hotu moras matan mean.

Nia apela ba maluk sira-ne’ebé iha moras matan mean atu limita kontatu fiziku ho ema seluk no asegura iha ijiene, nune’e mak bele hakotu tranzmisaun ba ema seluk.

Nia informa dadaun ne’e sira iha de’it oftamolojista nain haat ne’ebé ativu fó atendimentu ba pasiente sira iha sentru matan tanba balun sei kontinua estudu.

Iha parte seluk, Prezidente Repúblika, José Ramos Horta, husu governu atu tau orsamentu ba formasaun oftamolojista nian tanba rekursu humanu iha kuidadu matan sei menus tebes, liu-liu iha munisípiu sira seidauk iha.

Nia dehan sentru matan ne’e uluk harii husi belun sira Australia ho naran East Timor Eye Program no agora entrega ona ba governu, liu-liu sai unidade ida iha Hospital Nasionál Guido Valadares (HNGV).

“East Timor Eye programa ne’e agora entrega ona ba estadu Timor-Leste, hola parte iha diresaun ida husi Hospital Nasionál Guido Valadares, maibé sei falta buat barak loos. Ha’u apelu ba governu labele para programa formasaun tanba formasaun ba oftamolojia ne’e presiza tempu naruk,” nia hateten hafoin vizita sentru matan.

Nia hateten sempre vizita sentru matan halo konsulta, bainhira iha problema matan no oklu tanba sira iha rekursu no ekipamentu atu fó atendimentu hanesan mós klinika matan iha rai seluk. Maibé presiza tau atensaun ba manutensaun ekipamentu sira-ne’e tanba dalabarak simu apoia ekipamentu la ezije atu garantia manutensaun.