Sexta, Abril 19, 2024
Total visitors: 766366

Kordenadór Pilár VII Coronavirus Disease (COVID-19), iha Ministerio da Saúde, Doutor Nilton do Carmo da Silva hateten laboratoriu nasional iha kapasidade logistika ne’ebe sufisiente atu halao teste SWAB-PCR massal ba komunidade alvu sira atu bele justifika klaru Timor-Leste iha transmisaun lokal ou lae.

Kordenadór Pilár VII Coronavirus Disease (COVID-19), iha Ministerio da Saúde, Doutor Nilton do Carmo da Silva hateten laboratoriu nasional iha kapasidade logistika ne’ebe sufisiente atu halao teste SWAB-PCR massal ba komunidade alvu sira atu bele justifika klaru Timor-Leste iha transmisaun lokal ou lae.

Nia dehan teste massal ne’e hanesan meius ida atu bele detekta kazu sira ne’ebe positivu tanba numeru kazu afetado no mortalidade a’as iha Indonesia, liu-liu area fronteira entre Indonesia ho Timor-Leste no sidadaun sira sei kontinua tama ilegal mai teritiorio.

“Hahu segunda feira semana oin ita sei hahu teste SWAB massal, ne’ebe ita hotu rona ona. Ita sei hahu uluk iha Munisipio Dili no segundu munisipio sira iha area fronteira,” nia hateten liu husi konferensia imprensa iha Palacio da Sinzas Kaikoli, Dili.

“Planu ne’e ami halo bazeia ba logistika ne’ebe ita iha, no ami nia enkontru ohin ho parte laboratoriu hateten katak ita nia screening massal sei la fo impaktu ba atendimentu teste sira ne’ebe ita halao ona durante ne’e tanba ita iha stok reajente.”

Nia dehan, laos ema hotu halo teste, maibe teste ne’e sei uza metodu amostragem katak sei foti numeru ne’ebe reprejentativu populasaun nian, no iha kriteria espesifiku balun tan hanesan idade tinan 18 ba leten tanba kazu positivu rejistradu ho idade tinan 18 ba leten.

Nia hateten, sira mos identifika ona fatin risku sira sai hanesan alvu teste massal mak hanesan merkadu, lojas, no universidade sira.

Iha oportunidade ne’e, nia nafatin apela ba publiku atu kumpri protokolu preventivu COVID-19 nian hanesan fase liman beibeik ho sabaun no bee, distansia sosial, no uza maskara.

Iha parte seluk, Membru Parlamentu Nasional, Deputada Maria Barreto, husu governu atu hare mekanismu ruma hodi asegura no proteje komunidade sira iha area fronteira terrestre hanesan iha munisipio Bobonaro, Covalima no Rejiaun Administrativu Espesial Oecusse-Ambeno (RAEOA) tanba distansia besik tebes no movimentu komunidade nia ba mai hela.

Nia dehan, situasuan ida ne’e seriu tebes tanba kazu afetado a’as iha fronteira entau governu tenke fo atensaun ba komunidade sira ne’ebe hela iha mota ain, liu-liu komunidade uma kain 100 ne’ee hela kuaze 500 metru husi imigrasaun Indonesia no Timor-Leste nian.

“Sira nia movimentu tama sai ne’e livre loos entaun ida ne’e presiza atu tau atensaun ba Mota Ain liu-liu komunidade ne’ebe hela besik tanba tuir informasaun ne’ebe hau hetan dalaruma ita nia estudante sira mos uza farda merah putih ba eskola SD ida ne’ebe iha silawan. Situasaun ida ne’e sai ameasa ida ba ita entau oinsa asegura fronteira mota ain ne’ebe estrada mak fahe deit,” nia hateten.

Total kazu komulativu COVID-19 iha loron 19 fulan Janeiru tinan 2021, hatudu total teste 18,102, kompostu husi hein rezultado 301, kazu positivu 52 ne’ebe rekuperado nain 47 no nain 5 sei baixa hela iha sala izolamentu, no rezultado negativu 17,749.

Alende ne’e, total sidadaun iha kuarentina obrigatorio hamutuk nain 106, no autokuarentina nain 93, no passa ona loron 14 kuarentina iha nain 7,331.