- Publika iha: 28 Fevereiro 2023
Sekretária Jerál, Konfederasaun Sindikatu Timor-Leste (KSTL), Etalvina Sarmento husu governu dala ualu atu aprova dekretu lei sálariu mínimu no valór saláriu mínimu ne’ebé propoin husi Konsellu Nasionál Traballu (CNT) iha tinan 2020, molok mandatu remata.

Nia dehan iha lei no 8/2022 kona-ba grandes opções do plano 2023, mensiona saláriu mínimu ho montante $135 dolar amerikanu hanesan opsaun polítika governu nian, maibé determinasaun ba revizaun saláriu mínimu sei konsidera proposta husi CNT tanba artigu 100 aliña c iha lei no 4/2012 kona-ba kódigu traballu nian, atribui kompeténsia ba Konsellu Nasionál Traballu atu halo proposta saláriu mínimu nasionál.
“Aselera proposta dekretu lei saláriu mínimu no proposta valór saláriu mínimu ba Konsellu Ministru urjentemente iha tempu badak nia laran tanba haree ba mandatu governu hela de’it fulan hira tan,” nia hateten liuhusi konferénsia imprensa iha edifísiu KSTL Bemori, Díli.
Nia konsiente empreza barak mak selu ona traballadór sira ho vensimentu $150 ba leten, maibé presiza baze legal ida atu reforsa implementasaun no asegura empreza hotu fó vensimentu ho valór ne’ebé propoin husi CNT no aprova husi governu.
Nia hatutan saláriu mínimu nu’udar fatór determinante hodi bele hadia rendimentu traballadór ho dignu no bele kontribui ba rezolve problema sosiál sira seluk hanesan problema ki’ak, malnutrisaun, inseguransa ai-han iha uma-kain, traballadór infantíl.
Nia haktuir traballadór sira konsente saláriu mínimu ne’ebé ki’ik sira lakon oportunidade atu bele moris ho dignu no prósperu, maibé ho kondisaun oportunidade servisu ne’ebé limitadu mak sira laiha forsa atu halo negosiasaun ba sira-nia saláriu rasik tanba ne’e desizaun ba revizaun saláriu mínimu nu’udar instrumentu ne’ebé efetivu atu elemina prátika salariál ne’ebé la justu.
Iha parte seluk, Diretór Jerál Sekretária Estadu Formasaun Profesionál no Empregu (SEFOPE), Paulo Alves hateten Konsellu Nasionál Traballu, ne’ebé kompozisaun mai husi reprezentasaun sindikatu traballadór, setór privadu no SEFOPE halo ona peskiza, elabora ona lei saláriu mínimu, deside ona valór saláriu mínimu no aprezenta ona proposta lei saláriu mínimu no valór saláriu mínimu ba Ministeriu Koordenadór Asuntu Ekonómiku (MCAE), maibé to’o agora seidauk aprezenta iha Konsellu Ministru atu halo diskusaun no aprovasaun.
“Ha’u hanoin ita ko’alia kona-ba nesesidade ema nian konserteza la to’o duni. Ita honestamente dala ruma ita funsionáriu sira mós la to’o. Maibé ami husu ona ba sira ita hein prosesu ne’e tanba esobsu lei ne’e aprezenta ona ba MCAE, ita espera katak sira bele aprezenta,” nia hateten.
Nia lakohi temi valór mínimu ba saláriu mínimu ne’ebé CNT propoin iha proposta ne’e molok lei ne’e hetan aprovasaun.