Sexta, Abril 19, 2024
Total visitors: 766366

Ekipa pilar 3, husi Ministerio da Saúde (MdS) kona ba servisu survelensia halao screening swab masal ba komunidade sira iha suku Kaikoli, postu administrative Vera Cruz, munisipio Dili, tanba suku refere tama kategoria area ho insidensia kazu Covid-19 aas.

Xefe Suku Caicoli, Hipolito Marques Sarmento, hateten komunidade barak maka iha ona konsiensia rasik hakarak partisipa iha atividade swab masal no vasina Covid-19 tanba sira hatene moras ne’e perigu ba ema nia vida.

Xefe Suku Caicoli, Hipolito Marques Sarmento, hateten komunidade barak maka iha ona konsiensia rasik hakarak partisipa iha atividade swab masal no vasina Covid-19 tanba sira hatene moras ne’e perigu ba ema nia vida.

“Ba hau, obrigatoriu hakarak lakohi tenke mai halo swab, bazea ba informasaun ne’ebe hau rona no hare iha media TV no radio, sira obrigatoriu. No hodibainrua ami enkontru ho ekipa saúde hateten vasina ne’e la obriga ema, maibe diak liu vasina atu prevene moras ida ne’e tanba ita ema oituan deit se ita la halo tuir moras ne’e oho hotu ita hanesan iha nasaun seluk, maka ita nia rai sei mamuk,” nia hateten iha sede suku Kaikoli, Dili.

Nia dehan total habitantes iha suku refere hamutuk nain 5,971. Husi sira ne’e balun sei tauk, maibe barak maka pronto atu halo swab regular no simu vasina Covid-19, wainhira implementa iha suku laran.

Nia informa iha fulan Marsu liu ba ekipa sira halo ona swab test masal ba komunidade sira iha suku Kaikoli, no momentu ne’eba kuaze partisipasaun nain 200 resin.

Tuir lista ekipa pilar 3 kona ba atividade sentinela ativu sei halao iha suku hamutuk 15 hanesan suku Bebonuk, Madohi, Comoro, Fatuhada, Manleu, Vila Verde, Kaikoli, Lahane Oriental, Lahane Osidental, Santa Cruz, Becora, Culuhun no Bidau Santana tanba bazea ba dadus epidemiologia hatudu insidensia kazu aas iha suku hira refere.

Iha parte seluk, Ministra da Saúde, Doutora Odete Maria Freitas Belo hateten atividade swab masal obrigatoriu ne’e atu asegura ema hira ne’ebe infetadu ho virus ou livre. No sira ne’ebe detetadu hetan infesaun tenke halo izolamentu atu labele transmite moras ne’e ba ema seluk iha familia no sosiedade.

“Hadomi ita nia rai no lakohi ema mate barak, entau deteta positivu hela iha uma. No ita sira ne’ebe laiha nesesidade sai ba liur lalika sai hela iha uma atu mora ne’e labele kona ita. Ho nune’e maka ita bele redus risku ba infesaun no mortalidade,” nia hateten.

Nia dehan ekipa sira halo hela swab masal ba suku hira ne’ebe numeru kazu afetado a’as atu bele lalais detekta, izola no tratamentu hodi labele transmite ba ema barak liu tan.

Nia hateten kona ba izolamentu, governu fo dalan bele izola iha hotel selu rasik, bele izola iha fatin hira ne’ebe governu prepara, no bele mos izola iha uma, liu-liu sira ne’ebe iha kondisaun uma diak katak iha bee, moru laran, no iha espasu ne’ebe labele kontaktu ho membru familia sira seluk tanba importante positivu ona hela iha uma labele fahe moras ne’e ba ema seluk.

Nia hatutan situasaun surtu agora, ejiji kontribuisaun komunidade sira nian liu husi bom komportamentu no disiplina kumpri medida protokolu sira husi saúde.