- Publika iha: 21 Setembro 2022
Xefe Suku Caicoli, Postu Administrativu Vera Cruz, Munisipiu Dili, Hipolito Marques Sarmento garantia implementasaun Programa Mão de Obra Postu Administrativu (PMOPA) fo benefisia ba feto no mane iha nivel aldeia, liu-liu komunidade bele iha rendimentu adisional hodi sustenta sira nia familia.

Nia dehan orientasaun implementasaun programa husi nasional mak ema sira ne’ebe halo servisu tenke mai husi aldeia refere no ema hira ne’e seiduak hetan servisu ruma.
“Ami iha aldeia 5 kada aldeia ema nain 20, entau ami iha ema nain 100, ne’ebe kompostu husi feto nain 50 no mane 50. Maibe dalaruma feto liu tiha tanba mane balun moe haruka feto sira mak halo servisu mane ba halo servisu seluk,” nia hateten iha servisu fatin Caicoli, Dili.
Nia hateten atividade ne’ebe traza iha programa PMOPA ne’e mak hanesan hamos foer iha valeta laran, hasai segimentasaun iha valeta laran, hamos lixu sira iha bairo laran no hamos duut naruk sira iha aldeia laran.
Nia hatutan iha fulan ida implementasaun ba faze dahuluk nian hatudu servisu diak tanba fatin barak iha Dili laran moos kompara ho fulan hira liu ba kotuk feor nakonu iha valeta laran.
Nia konsente programa ida ne’e diak, maibe atu kontinua ba oin governu presiza tetu didiak tanba bele kria dependensia komunidade nian ba governu atu hamos ambiente hela fatin no la eduka sosiedade atu tau lixu iha lixu fatin.
Nia haktuir asaun ne’ebe governu tenke hola mak reforsa implementasaun dekretu lei numeru 33/2008, konaba hijiene e ordem publicas, liu-liu kria lei oan sira atu bele aplika sansaun ba sidadaun sira ne’ebe soe lixu arbiru no ejiji partisipasaun sosiedade tomak ba iha kuidadu ambiente.
Iha parte seluk, Diretur Geral Desentralizasaun Administrativu, iha Ministeriu Administrasaun Estatal (MAE), Belarmino das Neves hateten sidadaun hamutuk nain 87,000 mak servisu iha aktividade programa PMOPA no hetan rendimentu adisional hodi tulun hadia nutrisaun familia nian, liu-liu labarik sira.
Nia dehan programa ne’e entrega ba povu sira mak jere rasik tanba orsamentu halo transferensia direita ba konta xefe suku sira no sira mak sei rekruta komunidade sira iha kada aldeia halao servisu.
“Ita programa ajuda hasa’e ema nia rendimentu atu tulun hadia nutrisaun familia sira nian, liu-liu labarik sira mak programa PNDS no PMOPA. Ita bo’ot sira liu ba mai hare sira servisu iha dalan ne’e loron ida hetan $5 dolar Amerikanu to’o loron 30 sira hetan $150, sira nia mentalidade diak bele uza osan ne’e ho diak atu hadia nutrisaun familia nian, liu-liu labarik sira,” nia hateten.
Nia hateten governu halo esforsu kria programa hodi ajuda rendimentu familia nian iha situasaun pre-covid-19, maibe depende mentalidade ema nian atu uza osan ne’e ba nesesidade importante familia nian hanesan hadia nutrisaun familia.