- Publika iha: 26 Agosto 2011
Tuir Dadus Survey Demografika Ministeriu Saude (MS) ne’ebe halo iha 2009 to’o 2010 hatudu katak feto pursentu 28 (28% ) mak hetan mal nutrisaun ka krekas tanba ekonomia uma laran fraku.
“Feto krekas sira ne’e tanba konsumi hahan la to’o ou tanba sira moras bele halo sira krekas depois ita hare husi siklus moris ema ninian hahu husi bebe sai labarik ida ne’ebe mak todan menus, kuando nia boot sai ba feto klosan ne’ebe krekas bainhira nia isin rua mak nia todan ne’e menus hela entaun ida ne’e fo impaktu ba feto’o sira krekas tanba nia ladun han ho razaun ekonomia fraku,” informa Xefe Departementu Nutrisaun Ministeriu Saude, Dirce Maria Soares,semana kotuk iha Kaikoli,Dili.
Alende tanba menus aihan, feto krekas mos kauza husi soe foer arbiru ne’ebe hamosu moras oi-oin, entaun bainhira feto ida kona moras, nia tenke isin tun ka krekas tanba ne’e presiza mos soe foer iha nia fatin no hamos ambiente.
“Hanesan hau nudar feto tenki eduka kedas oan sira iha uma laran atu bele tau foer iha fatin lisu atu nune’e ita labele afeta ba moras tanba wanhira ita soe foer arbiru bele fo impaktu ba ita nia saude hanesan moras bebeik halo isin krekas,” hateten Dirce.
Iha parte seluk, Graziela Mendes Ribeiro, Programa Officer Fundasaun Alola, hateten feto timor ne’ebe krekas tanba dalabarak sira servisu maka’as liu entaun halo sira isin krekas.
“Tuir hau nia haree maioria feto timor servisu makas liu fali mane tanba ita hare mane timor sira ba halo to’os no natar mak ne’e deit nia mai ona iha uma maibe feto la’e nia sei prepara hahan ba familia uma laran, halo to’os, natar tanba sira okupadu liu ho servisu entaun dalaruma halo sira haluha tiha han e mos balun tanba seidauk konesementu kona-na hahan ne’ebe iha nutrisaun,”nia dehan.
Dirce hatutan, atu hamenus numeru feto krekas, presiza fo informasaun liu husi edukasaun saude atu oinsa mak bele muda sira nia hanoin no hahalok.
“Hau hanoin atu hamenus numeru ida ne’e dalan ida diak mak fo edukasaun diak ba feto sira para sira bele iha konesementu diak ba ida ne’e para sira bele kuidadu a,an labele aveta ona ba moras sai krekas,” nia dehan.