- Publika iha: 24 Agosto 2011
Tuir Orientador Estundante e mos nudar mestre husi eskola Finantil, Domingos Sarmento katak, konfrontasaun ne’ebe akontese entre estudante Finantil no 10 Dezembru, la’os problema eskola nian maibe diskunfia involve husi ema liur.
“Iha eskola ami bele resolve, maibe problema ne’e mai husi liur e konflitu ne’e iha relasaun ho arte marsiais ne’ebe da’et mai iha eskola,” katak Orientador Domingos Sarmento, semana kotuk iha eskola Finantil Aimutin, Dili.
Tuir nia, eskola labele mete problema ne’e to’o iha liur “iha ami nia eskola la akontese tuda malu e ami nia knar so hare deit problema eskola nian, maske tuda malu ne’e estudante sira hatais farda maibe sira sai ona eskola e akontese iha liur ona,” nia dehan.
Konfrontasaun ne’e rasik akontese iha serimonia inagurasaun eskola Finantil iha 7 Jullu, iha ne’ebe Polisia Komunitaria no professor balun asiste serimonia ne’e, maibe “acara seidauk to’o rohan, fatuk mos mai deit ona, lahatene fatuk nee mai husi ne’ebe e iha momentu ne’e kedas polisia komunitaria atua situasaun ne’e,” nia katak.
NIa hatutan, maske parte rua (eskola 10 Dezembru-Finantil) iha ona konkordansia atu rezolve problema ne’e maibe iha kotuk kontinua tuda malu tanba ne’e husu ba parte seguransa atu mantein seguransa iha area ida ne’e.
Enkuantu tuir estudante Finantil ne’ebe mos membru OSIS, Bendito dos Santos, preokupa tebes ho problema ne’e tanba agora besik ona izame.
“Ami hakarak resolve lalais problema ne’e nune’e labele atrapalla fali ami atu izame,” nia dehan.
Tuir nia, estudante balun to’o agora seidauk tama eskola tanba sei trauma ho akontesementu ne’e.
Iha parte seluk, Orientador husi eskola 10 Dezembru, Albino dos Santos hatete, konflitu entre estudante iha eskola rua ne’e la’os foun maibe seidauk krize konfrontasaun ne’e mosu tiha ona.
“Ami mai sira tuda malu iha estrada ne’eba, entaun polisia sira mai atu akalma situasaun maibe labarik sira tuda rahun tan kareta polisia militar nian, nun’ee polisia sira mos kaer ladiak e dehan fali eskola 10 Dezembru ho Finantil taka, ida ne’e la’os ami mak halo atu taka,” Albino dehan.
Nia haktuir, iha konfrontasaun ne’e polisia konsege kaptura estudante nain 3 husi eskola 10 Dezembru inklui estudante balun husi Finantil detein sira durante 24 oras e agora sira sai tiha fali ona.
“Problema ne’e nia hun mai husi merkadu lori tama to’o iha eskola,” nia dehan.
Entertantu estudante husi eskola 10 Dezembru, Domingos Ruas, husu ba polisia atu halo seguransa iha fatin ne’ebe risku ba konflitu nune’e estudante sir abele tuir prosesu aprendizajen ho diak.
“Ami estudante persija seguransa ne’ebe metin mai ami nu’ne’e ami ba eskola ho convortavel tanba ida ne’e mak mosu bebeik bele hamate ami nia prosesu aprendizagem sei lala’o nafatin,” Domingos husu.
Iha sorin seluk, tuir Komisaria Konvensaun Direitu Labarik, Adalgiza Ximenes, katak se deit mak involve iha konfrontasaun ruma maske nia sei menoridade, ne’e krimi e tenke prosesa sira.
“Ita iha kodiku penal hatete katak labarik sira ho idade 16 mai kraik involve iha krimi ruma, sira hetan sansaun no tenke ba hatan, so ke ita seidauk iha lei para atu regula sansaun sira ne’e,” Adalgiza dehan.
Tanba ne’e labarik menoridade ne’ebe involve iha krimi ruma, polisia sei detein sira durante 72 oras, hafoin ne’e sira bele fila ba uma atu nune’e inan-aman bele hanorin sira iha uma.
Enkuantu bainhira jornalista tenta konfirma asuntu ne’e ba iha Komandante Polisia Eskuadra Comoro maibe la konsege tanba laiha fatin.