Diretór Ezekutivu HAK, Sisto dos Santos hateten tinan 47 liu ona husi 16 Outobru (1975-2022), governu Austrália, Timor-Leste no Indonézia seidauk fó sai lia-loos ba públiku no família kona-ba jornalista na’in-lima husi Austrália, ne’ebé tropa Indonézia kaer, tortura no oho iha postu Administrativu Balibo Munisípiu Bobonaro.

Diretór Ezekutivu HAK, Sisto dos Santos hateten tinan 47 liu ona husi 16 Outobru (1975-2022), governu Austrália, Timor-Leste no Indonézia seidauk fó sai lia-loos ba públiku no família kona-ba jornalista na’in-lima husi Austrália, ne’ebé tropa Indonézia kaer, tortura no oho iha postu Administrativu Balibo Munisípiu Bobonaro.

Nia salienta kazu ne'e nu’udar kazu impunidade, krime kontra imunidade ne’ebé seidauk iha informasaun formal no krime sira ne'e kontinua akontese hasoru jornalista sira iha mundu no rejiaun sudeste aziátiku.

"Ba HAK nia haree ita la'ós de’it atu memoraliza saida mak akontese ne'e mós importante, maibé labele haluhan pasadu atu asegura no garante krime labele akontese tan no repete tan iha futuru mak ita presiza husu akontabilidade formál," nia hateten bainhira partisipa iha komemorasaun trajédia Balibo Five ba dala 47 iha postu Balibo.

Nia dehan kazu Balibo Five ne'e la’ós kazu baibain, maibé kazu esktraordináriu ne’ebé la’ós de’it Estadu Timor-Leste mak eziji ba informasaun formál, maibé obrigasaun governu Austrália, Nova Zelándia no Britániku, ne’ebé jornalista sira ne'e nia nasaun orijinal.

Iha oportunidade ne'e, nia dezafia media internasionál no aliansa internasionál sira atu kontinua halo advokasia ba tribunál internasionál ba kazu asasinatu hasoru jornalista iha Balibo no iha fatin seluk ne’ebé hetan oho.

Nia hatutan kazu asasinatu kaer, tortura no oho jornalista kontinua akontese iha mundu no iha rejiaun sudeste aziátiku, tanba kazu sira ne'e barak la iha akontabilidade formál.

Iha parte seluk, Prezidente Conselho de Imprensa, Virgilio da Silva Guterres hateten prosesu la’o hela, maibé governu Austrália seidauk barani atu fahe dokumentu sira relasiona ho jornalista na’in-lima nia mate.

"Justisa ba vítima ha’u hanoin prosesu iha Austrália la’o, maské to'o agora governu Austrália seidauk bele fahe dokumentu balun kona-ba jornalista na’in-lima ne'e nia mate. Maibé ativista no akademista sira iha Austrália kontinua luta, oinsá bele hetan rekoñesimentu ruma husi governu Austrália rasik tanba to'o agora governu rasik la barani loke ba públiku kona-ba prosesu mate jornalista na’in-lima nian," nia hateten.

Jornalista na’in-lima ne'ebé mate iha trajédia Balibo Five, mak Tony Stewart, Gary Cunningham, Brian Peters, Greg Shackleton no Malcolm Rennie.